ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر رواناب حوزه آبخیز بابلرود با استفاده از مدل IHACRES

Authors

  • هادی رزاقیان گروه علوم کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران
  • کاکا شاهدی و عضو هیات علمی گروه علوم مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
Abstract:

    چکیده حوزه آبخیز بابلرود در استان مازندران در سالیان اخیر حوادث اقلیمی متفاوتی را تجربه نمود. بر این اساس لزوم بررسی هر چه بیشتر تأثیر تغییر اقلیم بر رواناب این حوزه آبخیز مورد تأکید قرار می­گیرد. این کار از طریق مدل­های تغییر اقلیم که قادر به شبیه­سازی متغیرهای اقلیمی هستند؛ انجام می­پذیرد. به­دلیل عدم پیش­بینی پارامترهای آب و هواشناسی در مقیاس نقطه­ای توسط مدل­های تغییر اقلیم، ابزار واسطی به­نام مولد هواشناسی ابداع گردید که توسط آن می­توان تغییر اقلیم را در مقیاس نقطه­ای و ایستگاه موردنظر ارزیابی کرد. در این تحقیق با استفاده از این روش، داده­های مدل گردش عمومی جو HadCM3 با به­کارگیری نرم افزار LARS-WG طبق سه سناریوی A2، B1 و A1B برای دوره­های زمانی اول (2065-2046) و دوم (2099-2080) ریزمقیاس شدند. نتایج حاصل از ارزیابی تغییراقلیم، تغییر میزان بارش در حوضه مورد مطالعه را از 43- تا 32+ درصد بیان نمود. این حدود تغییرات با افزایش بارش در ماه­های پربارش و کاهش شدید بارندگی در ماه­های کم بارش تابستان همراه بود. همچنین افزایش دمای سالانه به­طور میانگین حدود 4/1 سانتی‌گراد تا 6/3 سانتی‌گراد، به­ویژه در ماه­های گرم سال نمود بیشتری خواهد داشت. پس از این مرحله مقادیر پیش­بینی شده دما و بارش توسط مدل اقلیمی HadCM3، به مدل بارش-رواناب IHACRES داده شد و تغییرات دبی در دو دوره اول و دوم مشخص گردید. میانگین دبی ماهانه دوره پایه (42/17 متر مکعب) نسبت به میانگین دوره اول (82/14 متر مکعب) و میانگین دوره دوم (20/14 متر  مکعب) بیشتر بود که این موضوع به کاهش 15 تا 5/18 درصدی در میزان میانگین رواناب ماهانه اشاره دارد. براساس یافته های این پژوهش افزایش دما و کاهش میزان بارش در طی سال­های آینده منجر به کاهش رواناب و منابع آبی موجود به­واسطه فرآیند تبخیر و خشکی بیشتر حوزه آبخیز خواهد شد که به تبع آن با تأثیر بر اقلیم منطقه در آینده­ای نه چندان دور، تعداد و شدت وقایع سیل و خشکسالی افزایش خواهد یافت.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثرات تغییر اقلیم بر رواناب با مدل هیدرولوژیکی IHACRES در برخی از حوزه‌های آبخیز استان اردبیل

تغییر اقلیم یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که بخش‌های مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، در دهه‌های اخیر شرایط اقلیمی سبب تغییر در حجم، زمان و مدت رواناب شده است که پیامد این اتفاق در عرصه مدیریت منابع آب، تحولات و تغییرات بسیاری را به‌وجود خواهد آورد. هدف از پژوهش حاضر به‌دست آوردن نوسانات رواناب طی دهه‌های آینده (2030-2011)، با استفاده از مدل IHACRES می‌باشد. بدین منظور پارامتر‌های اق...

full text

ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر رواناب با استفاده از مدل هیدرولوژیک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بازفت صمصامی)

افزایش گازهای گلخانه‏ای در چند دهۀ اخیر و افزایش دمای ناشی از آن، سبب بر‌هم‌خوردن تعادل سیستم اقلیمی کرۀ زمین شده و تغییرات اقلیمی گسترده‏ای را در اغلب نواحی کرۀ زمین به‌وجود آورده است. سیاست‏های راهبردی توسعه در این منطقه، به‏دلیل نیاز به آب در منطقۀ مرکزی از یک‏سو و محدودیت‏های منابع آب از سوی دیگر، با چالشی بزرگ روبه‌رو شده است. در این پژوهش، ابتدا مدل بارش‌ـ رواناب WetSpa برای حوضۀ آبخیز با...

full text

بررسی اثر تغییر اقلیم بر رواناب حوضه رودخانه کر با استفاده از مدل ihacres

افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر باعث بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده است که به آن پدیده تغییر اقلیم اطلاق می شود. پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی از مباحثی است که امروزه بیش از پیش بر تمام ابعاد زندگی بشر تأثیر گذار بوده است، به طوری که منجر به تغییرات قابل توجه در عناصر هواشناسی و در نتیجه وضعیت منابع آب در مناطق شده است. خشکسالی های پی در پی، سیلاب های بزرگ و پدیده طوفان های در...

15 صفحه اول

اثر تغییر اقلیم بر رواناب سطحی در حوزه آبخیز سزار

در پژوهش حاضر ابتدا مقایسه ای بین عملکرد مدل های گردش عمومی جو (gcm) در شبیه سازی پارامتر های اقلیمی دمای میانگین و بارش صورت گرفت. در این مرحله عملکرد 6 مدل گردش عمومی جو به نام های hadcm3، cgcm3، csiromk3 (از مجموعه مدل های ar4) و cgcm1، gfdl30، ncarpcm (از مجموعه مدل های atr) در شبیه سازی پارامتر های اقلیمی دمای میانگین و بارش حوزه سزار با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (ann) مورد ارزیابی قرار ...

ارزیابی کاربست مدل IHACRES بمنظورشبیه‌سازی رواناب سطحی در شرایط تغییراقلیم: مطالعه موردی حوزه آبخیز کن

حوزه آبخیز یک سیستم باز و پیچیده به شمار می­رود و بسیاری از تحلیل­ها و پیش­بینی رفتار آتی آن مستلزم مدل­سازی با روش­های متفاوت آماری- ریاضی است. محدودیت منابع آب و توزیع نامتجانس آن در مناطق مختلف ایران سبب شده است که در مقایسه با بسیاری از کشورها، نسبت به پدیده تغییر اقلیم آسیپ‌پذیرتر باشد. از آن جا که در حوزه­های آبخیز امکان اندازه گیری تمام کمیت های مورد نیاز برای بررسی عکس العمل حوزه امکان ...

full text

بررسی اثر تغییر اقلیم و کاربری اراضی بر رواناب سطحی حوزه آبخیز بالیقلو چای اردبیل

تغییر کاربری به همراه تغییر اقلیم، به‌عنوان یک عامل جانبی اثرات مستقیم و غیر ‌مستقیم بر سیلاب دارد. بنابراین، پیش‌بینی اثر تغییر اقلیم و کاربری اراضی بر وضعیت سیلاب و رواناب دهه‌های آتی، راه‌گشای مقابله با این پدیده خواهد بود. جهت بررسی تغییرات اقلیمی دهه 2020 حوزه آبخیز بالیقلوچای، برونداد مدل HadCM3 تحت سناریوهای A2 و B1 به‌وسیله مدل آماری LARS-WG ریزمقیاس شد. نتایج نشان‌دهنده افزایش 8.78 تا ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  159- 172

publication date 2017-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023